Header

ปัจจัยเสี่ยงโรคมะเร็ง สาเหตุ และวิธีป้องกันก่อนสาย

นพ.ธนา ปฏิมารัตนานันท์ นพ.ธนา ปฏิมารัตนานันท์

ปัจจัยเสี่ยงโรคมะเร็ง สาเหตุ และวิธีป้องกันก่อนสาย โรงพยาบาลพริ้นซ์ ศรีสะเกษ

     มะเร็งเป็นอีกหนึ่งในสาเหตุที่คร่าชีวิตผู้คนทั่วโลกเป็นจำนวนมาก เป็นโรคที่หลายคนกังวลใจเพราะเป็นเรื่องใกล้ตัวขึ้นในทุกวัน ซึ่งแน่นอนว่ามะเร็งเป็นโรคร้ายที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้น ไม่ว่ากับตัวเองหรือคนในครอบครัว โดยก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจเกี่ยวกับมะเร็งกันก่อนครับ ว่าเป็นความผิดปกติของเซลล์ในอวัยวะ ที่สามารถแพร่กระจายสู่อวัยวะอื่นในร่างกายได้ทุกส่วน แม้ว่ามะเร็งจะเป็นโรคร้ายที่ไม่มีใครอยากเผชิญ แต่การป้องกันและลดปัจจัยเสี่ยงตั้งแต่วันนี้สามารถช่วยให้เรามีสุขภาพดีและลดโอกาสเกิดมะเร็งในอนาคตได้ ดังนั้นเรามาทำความเข้าใจถึงปัจจัยเสี่ยงโรคมะเร็ง สาเหตุ และวิธีป้องกันก่อนสายเกินแก้กันครับ

 

สาเหตุของโรคมะเร็ง

     โรคมะเร็ง (Cancer) เป็นโรคเกิดจากการที่เซลล์ในร่างกายมีการแบ่งตัว และเจริญเติบโตผิดปกติอย่างรวดเร็ว จนเริ่มเกิดการแพร่กระจายไปยังส่วนอื่นของร่างกายได้แบบไม่สามารถควบคุมได้ โดยสาเหตุของโรคมะเร็งนั้นค่อนข้างซับซ้อน จึงไม่สามารถระบุสาเหตุของการเกิดโรคมะเร็งที่แน่ชัดได้ เนื่องจากมีปัจจัยการเกิดหลายอย่างมาเกี่ยวข้อง ทั้งปัจจัยภายในร่างกาย และภายนอกร่างกาย เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดเป็นก้อนเนื้อร้าย หรือเนื้องอกร้าย ลุกลามผ่านทางระบบเลือด หรือระบบทางเดินน้ำเหลืองไปสู่อวัยวะอื่นได้โดยใช้เวลาไม่นาน

 

 ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดมะเร็งมีอะไรบ้าง 

     มะเร็งเป็นโรคที่เกิดจากการเจริญเติบโตผิดปกติของเซลล์ในร่างกาย ซึ่งอาจเกิดจากหลายปัจจัยเสี่ยงที่สะสมจากสิ่งแวดล้อมกันมาเป็นเวลานานทั้งภายนอกร่างกาย และภายในร่างกาย ดังนี้

  • ปัจจัยภายนอกร่างกาย เป็นปัจจัยจากสิ่งแวดล้อมภายนอกร่างกาย ส่วนมากมาจากพฤติกรรมการทำกิจวัติประจำวันแบบเดิมซ้ำ ๆ ไปในที่เดิมโดยไม่มีการระวังเรื่องความสะอาดความปลอดภัยตนเอง เช่น การรับสารก่อมะเร็งที่ปนเปื้อนในอาหาร อากาศ เครื่องดื่ม รวมทั้งการได้รับรังสี เชื้อไวรัส เชื้อแบคทีเรีย และพยาธิบางชนิด การสัมผัสสารเคมีบางชนิด ทำให้ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงของการก่อมะเร็ง
  • ปัจจัยภายในร่างกาย เป็นปัจจัยที่อยู่ภายในร่างกายของเราเอง ซึ่งเราไม่สามารถควบคุมได้โดยตรง เช่น ความผิดปกติทางพันธุกรรม ความบกพร่องของระบบภูมิคุ้มกัน และภาวะทุพโภชนา เป็นต้น แต่ทั้งนี้ก็มีปัจจัยภายนอกหลายอย่าง ที่ส่งผลกระทบต่อปัจจัยภายในได้เช่นกัน ไม่ว่าจะเป็น อายุ ฮอร์โมน หรือระบบภูมิคุ้มกันที่อ่อนแอลง

 

7 วิธีป้องกันและลดการเกิดมะเร็งก่อนสาย

     การป้องกันความเสี่ยงจากภัยร้ายอย่างมะเร็ง และลดปัจจัยเสี่ยงของมะเร็งตั้งแต่เนิ่น ๆ เป็นสิ่งสำคัญมากที่สามารถทำได้ง่าย ๆ ด้วยตัวเอง เพียงเริ่มจากการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และการใช้ชีวิต  เพราะการตรวจพบในระยะเริ่มต้นจะทำให้การรักษาเป็นไปได้ง่ายขึ้น และมีโอกาสหายสูงยิ่งขึ้น ดังนั้น
การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและดูแลสุขภาพเป็นประจำ ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งได้มากเลยทีเดียว ดังนั้นจึงควรเริ่มปรับพฤติกรรมดังนี้

     1. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ การออกกำลังกายอย่างน้อย 30 นาทีต่อวัน 5 วันต่อสัปดาห์ ช่วยลดความเสี่ยงของมะเร็งหลายชนิด โดยจำเป็นต้องพยายามรักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ เพราะความอ้วนเพิ่มความเสี่ยงต่อมะเร็งหลายชนิด เช่น มะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งเต้านม และมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก

     2. หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และบุหรี่  เนื่องจากการดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งหลายชนิด เช่น มะเร็งตับ มะเร็งช่องปาก และมะเร็งศีรษะและลำคอ และหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่เนื่องจากบุหรี่เป็นสาเหตุหลักของมะเร็งปอด และยังเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งชนิดอื่นๆ

     3. หลีกเลี่ยงมลพิษ และแสงแดดจัด เลี่ยงการออกแดดในช่วงเวลา 10.00-16.00 น. หรือหมั่นทาครีมกันแดดที่มีค่า SPF 30 ขึ้นไปเป็นประจำทุกวัน เพราะรังสีอัลตราไวโอเลตจากแสงแดดเป็นสาเหตุของมะเร็งผิวหนัง รวมไปถึงหมั่นใช้หน้ากากอนามัยในพื้นที่มลพิษสูง หลีกเลี่ยงการสัมผัสฝุ่นละอองขนาดเล็ก (PM2.5) สารเคมีบางชนิดที่อาจเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็ง

     4. ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการกิน โดยเลือกกินอาหารที่ดีต่อสุขภาพ 

  • รับประทานผักและผลไม้หลากหลาย เพื่อให้ร่างกายได้รับวิตามินและแร่ธาตุที่จำเป็น เน้นผักผลไม้
  • ลดอาหารแปรรูป หรืองดอาหารแปรรูป เช่น ไส้กรอก แฮม เบคอน เนื่องจากมีสารก่อมะเร็ง ดังนั้นจึงควรหลีกเลี่ยงหรือลดปริมาณการบริโภคให้ได้มากที่สุด
  • ลดอาหารทอด อาหารทอดมักมี “ไขมันทรานส์” ที่เป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคมะเร็ง จากสารก่อมะเร็ง
  • ลดปริมาณเนื้อแดง เนื้อแดงมากเกินไปอาจเพิ่มความเสี่ยงของมะเร็งลำไส้ใหญ่ เพราะในเนื้อแดงมีไขมันอิ่มตัวสูง เมื่อนำไปปรุงสุกในอุณหภูมิสูงก็จะยิ่งก่อให้เกิดสารก่อมะเร็งได้เช่นกัน

     5. ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอ การดื่มน้ำช่วยในการขับถ่ายของเสียออกจากร่างกายอย่างน้อยวันละ 1-2 ลิตร

     6. ตรวจสุขภาพเป็นประจำ และคัดกรองมะเร็งตามช่วงอายุ เช่น ตรวจมะเร็งเต้านม ตรวจมะเร็งปากมดลูก ตรวจมะเร็งลำไส้ใหญ่ ช่วยให้พบโรคมะเร็งในระยะเริ่มต้น และสามารถรักษาได้อย่างทันท่วงที ลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อน

หากมีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งชนิดใดชนิดหนึ่ง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับคำแนะนำในการดูแลสุขภาพ 

     7. ลดความเครียด ใช้เวลาในการพักผ่อนและหากิจกรรมผ่อนคลาย เช่น สมาธิ หรือโยคะ เพราะความเครียดที่สะสมอาจส่งผลกระทบต่อระบบภูมิคุ้มกัน

     การป้องกันมะเร็งเป็นเรื่องที่ต้องทำอย่างต่อเนื่อง ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเล็ก ๆ น้อย ๆ ในชีวิตประจำวัน สามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง และช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตในระยะยาวได้สูงมากขึ้นครับ

 

ศูนย์มะเร็ง PSSK

     ศูนย์มะเร็งและรังสีรักษา โรงพยาบาลพริ้นซ์ ศรีสะเกษ เปิดให้บริการศูนย์มะเร็งและรังสีรักษา  รพ.พริ้นซ์ ศรีสะเกษในช่วงมกราคม 2568 นี้ ให้บริการแบบครบวงจร ตั้งแต่การตรวจวินิจฉัย (Diagnosis)  เป็นแหล่งบริการสำคัญสำหรับประชาชนในพื้นที่ โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ต้องการการดูแลด้านมะเร็งโดยไม่ต้องเดินทางไกลไปยังศูนย์ใหญ่ในกรุงเทพฯ นอกจากนี้ยังช่วยลดภาระค่าใช้จ่ายและส่งเสริมคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยในระยะยาวได้อีกด้วย

 

บริการการรักษาของศูนย์

     1. การรักษาด้วยรังสีรักษา (Radiation therapy) การใช้รังสีพลังงานสูงฉายตรงไปที่ตำแหน่งของเซลล์มะเร็ง เพื่อทำลายกลุ่มก้อนเซลล์มะเร็งนั้นๆ โดยการฉายแสงจะส่งผลให้เซลล์มะเร็งที่ได้รับรังสีมีการเปลี่ยนแปลงในระดับยีน
     2. รักษาด้วยยาเคมีบำบัด (Chemotherapy) วิธีการรักษามะเร็งด้วยกลุ่มยาที่ออกฤทธิ์ฆ่าเซลล์มะเร็งในร่างกาย พร้อมทั้งยับยั้งไม่ให้เซลล์มะเร็งแบ่งตัว เติบโต แพร่กระจาย และตายลงในที่สุด การให้คีโม ช่วยกำจัดเซลล์มะเร็ง ลดจำนวนเซลล์มะเร็ง และป้องกันการเป็นซ้ำ
     3. รักษาด้วยยามุ่งเป้า (Targeted Therapy) เป็นยาที่ออกฤทธิ์เฉพาะเจาะจงต่อเซลล์มะเร็ง ซึ่งยับยั้งการส่งสัญญาณที่เกี่ยวข้องต่อการเจริญเติบโต และการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็ง ทำให้มีการตอบสนองในการรักษาสูง สามารถควบคุมโรคมะเร็งได้ยาวนานกว่า
     4. การดูแลผู้ป่วยระยะสุดท้าย (Palliative Care)  บริการดูแลที่มีมุ่งเน้นในการเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยและครอบครัว โดยลดความทุกข์ทรมานทั้งด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ เป็นการดูแลควบคู่กับการรักษาหลักที่มุ่งหวังกำจัดตัวโรค

 

     ศูนย์มะเร็ง PSSK เป็นศูนย์กลางที่มุ่งเน้นการดูแลผู้ป่วยโรคมะเร็งอย่างครบวงจร ด้วยทีมแพทย์เฉพาะทางด้านมะเร็งวิทยา พร้อมด้วยเทคโนโลยีทางการแพทย์ เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาที่มีประสิทธิภาพ และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น โดยเรามีเป้าหมายให้บริการรักษามะเร็งและรังสีรักษา ที่มีมาตรฐานสากลเพื่อชาวศรีสะเกษและพื้นที่ใกล้เคียง ให้ได้รับการดูแลอย่างทั่วถึงและเท่าเทียม เพื่อเดินหน้ายกระดับการดูแลสุขภาพประชาชนในพื้นที่ ด้วยการเปิดศูนย์มะเร็งและรังสีรักษาแห่งแรกของจังหวัดศรีสะเกษ ถือเป็นการร่วมกับภาครัฐในการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งในพื้นที่อย่างครบวงจรและทันสมัยสอดคล้องกับนโยบายของกระทรวงสาธารณสุขที่มุ่งเน้นการดูแลผู้ป่วยมะเร็งตั้งแต่ระยะเริ่มแรกจนถึงระยะสุดท้าย เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชนในภูมิภาค หากต้องการทราบข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับศูนย์มะเร็ง PSSK สามารถติดต่อได้ที่ โรงพยาบาลพริ้นซ์ ศรีสะเกษ  

 

บทความนี้ได้รับการตรวจสอบโดย
นพ.ธนา ปฏิมารัตนานันท์ แพทย์เฉพาะทางมะเร็ง โรงพยาบาลพริ้นซ์ ศรีสะเกษ
ข้อมูล ณ เดือน พฤศจิกายน 2567



ศูนย์การรักษาที่เกี่ยวข้อง

ศูนย์มะเร็งครบวงจร ศรีสะเกษ โรงพยาบาลพริ้นซ์ศรีสะเกษ

ศูนย์มะเร็งและรังสีรักษา โรงพยาบาลพริ้นซ์ ศรีสะเกษ

สถานที่

เวลาทำการ

เบอร์ติดต่อ

045-96-8888

แพทย์ประจำศูนย์

ศูนย์มะเร็งและรังสีรักษา โรงพยาบาลพริ้นซ์ ศรีสะเกษ

แพทย์หญิง สุภัชชา เขียวหวาน

รังสีรักษาและมะเร็งวิทยา

ศูนย์มะเร็งและรังสีรักษา โรงพยาบาลพริ้นซ์ ศรีสะเกษ

แพทย์หญิง กฤติกา โภคสวัสดิ์

รังสีรักษาและมะเร็งวิทยา

ศูนย์มะเร็งและรังสีรักษา โรงพยาบาลพริ้นซ์ ศรีสะเกษ

นพ.ธนา ปฏิมารัตนานันท์

อายุรศาสตร์มะเร็งวิทยา

แพทย์แนะนำ

ศูนย์ศัลยกรรมทั่วไป

พญ.กิติยา จันทรวิถี

พญ.กิติยา จันทรวิถี

ศูนย์ศัลยกรรมทั่วไป

อายุรแพทย์โรคหัวใจและหลอดเลือด

นพ. ลิขิต กำธรวิจิตรกุล

ศัลยเเพทย์ออร์ปิดิกส์

บทความที่เกี่ยวข้อง

มะเร็งชนิดต่าง ๆ ที่พบบ่อยในไทย มะเร็งมีกี่ชนิด?

โรคมะเร็งเป็นหนึ่งในภัยคุกคามสุขภาพที่สำคัญของคนไทยในปัจจุบัน และเป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ของการเสียชีวิต และยังมีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อย ๆ อย่างต่อเนื่อง จากสถิติโรคมะเร็งของสถาบันมะเร็งแห่งชาติ พบว่าแต่ละปีมีคนไทยป่วยเป็นมะเร็งรายใหม่ประมาณ 140,000 คน เสียชีวิตประมาณ 83,000 คน โดยมีชนิดของมะเร็งที่พบได้บ่อยแตกต่างกันไปตามเพศ กลุ่มอายุ พฤติกรรมการใช้ชีวิต และสิ่งแวดล้อม การทำความเข้าใจเกี่ยวกับมะเร็งชนิดต่าง ๆ ที่พบบ่อยในไทยจะช่วยให้เราสามารถป้องกันและตรวจพบโรคได้ในระยะเริ่มต้น ซึ่งจะเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายขาดได้มากขึ้น

นพ.ธนา ปฏิมารัตนานันท์ นพ.ธนา ปฏิมารัตนานันท์

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม
มะเร็งชนิดต่าง ๆ ที่พบบ่อยในไทย มะเร็งมีกี่ชนิด?

โรคมะเร็งเป็นหนึ่งในภัยคุกคามสุขภาพที่สำคัญของคนไทยในปัจจุบัน และเป็นสาเหตุอันดับต้น ๆ ของการเสียชีวิต และยังมีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อย ๆ อย่างต่อเนื่อง จากสถิติโรคมะเร็งของสถาบันมะเร็งแห่งชาติ พบว่าแต่ละปีมีคนไทยป่วยเป็นมะเร็งรายใหม่ประมาณ 140,000 คน เสียชีวิตประมาณ 83,000 คน โดยมีชนิดของมะเร็งที่พบได้บ่อยแตกต่างกันไปตามเพศ กลุ่มอายุ พฤติกรรมการใช้ชีวิต และสิ่งแวดล้อม การทำความเข้าใจเกี่ยวกับมะเร็งชนิดต่าง ๆ ที่พบบ่อยในไทยจะช่วยให้เราสามารถป้องกันและตรวจพบโรคได้ในระยะเริ่มต้น ซึ่งจะเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หายขาดได้มากขึ้น

นพ.ธนา ปฏิมารัตนานันท์ นพ.ธนา ปฏิมารัตนานันท์

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม